Vanwaar de uitdrukking: Driemaal is scheepsrecht ?

donderdag 31 augustus 2023, een goeiemorgen met Wilfried


Je kan de ‘gazet’ lezen en je kan surfen zoals jij nu doet naar mijn dagbegroeting.
Het verschil: wanneer het artikel in de krant eindigt gaat mijn dagbegroeting een stap verder.
Gelukkig is er de krant, de TV, de media in het algemeen. Ze is een bron van inspiratie voor mij.

Neem nu de titel in het Nieuwsblad van gisteren over het ongeval met het binnenschip: driemaal is scheepsrecht.
Een binnenschip ramde voor de derde keer een brug omdat het te hoog geladen was.

Een goeie titel boven een artikel doet lezen.

Dat was mijn titel van maandag ook: mijn maandag eindigde op spoed schreef ik op mijn facebookpagina.
24 mensen gaven met een icoontje aan, het bericht gezien te hebben.
In werkelijkheid lagen de cijfers veel hoger:
130 mensen surfden naar mijn dagbegroeting en lazen het volledige artikel. Een nieuw record voor dit jaar.

Ondertussen gaat het goed met mij. Dank u.
De bloeding, wellicht veroorzaakt door een gesprongen adertje aan de onderkant van de tong in combinatie met de bloedverdunners die ik inneem, is gestelpt.

Maar dat terzijde, want ik wil het vandaag hebben over driemaal is scheepsrecht.
Vanwaar komt die uitdrukking? Ik heb het voor u opgezocht.

Deze uitdrukking is ontstaan vanwege de bijzondere status van het getal drie.
Drie heeft altijd een grote symbolische waarde gehad vanwege de Heilige Drie-eenheid: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Toch is de exacte herkomst van driemaal is scheepsrecht niet bekend.
Wel speelde het getal drie ook op zee een grote rol in de gewoonten en de straffen.
Het historische Woordenboek der Nederlandsche Taal vermeldt bij schiprecht:
"Het op een schip geldende recht. Vergelijk (...) ‘driekeer is scheepsrecht’”.
Bij schipper staat de variant: ‘Driemaal is schippersrecht.’
Voorbeelden van de bijzondere rol van het getal drie op schepen:

  • De schipper was verplicht drie maaltijden aan de bemanning te geven.
  • Wie zich misdroeg tijdens het schaften, werd gestraft met drie slagen met de gortspaan (een driehoekig plankje met een korte steel,
    dat door de matrozen werd gebruikt om de gekookte gort fijn te wrijven).
  • Een gestorven zeeman wordt met een ‘één, twee, drie, in godsnaam’ overboord gezet.

Nota: omdat ik veel geld moet betalen voor het gebruik van foto's, door anderen gemaakt, gebruik ik in de toekomst
alleen nog eigen foto's ( en die van An). Vandaag een foto van die prachtige brug die La Rochelle verbindt met Ile de Ré.
Een brug die niet onmiddellijk geramd zal worden. (uit mijn presentatie 'Weg van Vis')

à la vôtre
Wilfried

Vanwaar de uitdrukking: Driemaal is scheepsrecht ?
Vanwaar de uitdrukking: Driemaal is scheepsrecht ?
Vanwaar de uitdrukking: Driemaal is scheepsrecht ?